Czeka Cię uroczysta kolacja, a może świąteczny obiad? Takie sytuacje wymagają pięknej zastawy stołowej - przede wszystkim należycie ułożonej. Nie każdy jednak wie, jak nakryć stół zgodnie z obowiązującymi zasadami savoir-vivre. Gdzie położyć widelce, noże, łyżki i talerze? Jeśli chciałbyś się tego dowiedzieć, to zachęcamy do dalszego czytania.
Estetyczne przygotowanie i nakrycie stołu to przede wszystkim gwarancja pięknego wyglądu. Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że to także spore ułatwienie dla gości i gospodarzy. Zachowanie zasad savoir-vivre przy nakryciu pozwoli zaoszczędzić czas potrzebny na przygotowanie kolejnych sztućców czy talerzy. Gospodarze będą mogli skupić się tylko i wyłącznie na serwowaniu kolejnych dań, a w przerwach od tego spędzą czas z gośćmi. Prawidłowe nakrycie stołu z pewnością wpłynie także na samych przybyłych - będą oni zachwyceni wyjątkową oprawą spotkania, co przyczyni się do pochlebnych opinii o samej uroczystości.
Zastawa ułożona zgodnie z etykietą sprawi, że goście nie będą musieli zastanawiać się nad tym, jakich sztućców użyć tym razem - po prostu sięgną po kolejny dostępny przy ich talerzu widelec czy łyżeczkę. Kolejną zaletą stosowania się do etykiety jest odpowiednia oprawa - wizualnie taka zastawa stołowa nowoczesna prezentuje się wręcz doskonale i na pewno doda posiłkom wyjątkowości. Z pomocą dobrze ułożonej zastawy stołowej możesz stworzyć jedyne w swoim rodzaju warunki klasycznej, eleganckiej kolacji czy obiadu nawet podczas posiłku spożywanego wraz z rodziną. Dlatego bardzo zachęcamy Cię do stosowania zasad zawartych w etykiecie.
Przygotowując stół do posiłku, możesz postawić na dwa rozwiązania - pierwsze z nich to zastawa stołowa w formie uproszczonej, drugie to nakrycie rozszerzone, które składa się po prostu z większej liczby talerzy ozdobnych, sztućców i kieliszków, czy filiżanek. Jeżeli jednak posiłek obejmuje tylko dwa dania i ewentualny deser, a na stół podasz jedynie wodę i sok, to możesz wybrać nakrycie proste. W takiej sytuacji rezygnujesz z noży przystawkowych i tych przeznaczonych do masła, widelczyka do ciasta czy sztućców do ryb – wszystko w zależności do tego, co chcesz podać do jedzenia. Pamiętaj przy tym, że każdy gość powinien mieć wokół siebie odpowiednią ilość miejsca - bez względu na to, jaki sposób nakrycia wybierzesz. Dlatego zastawa stołowa powinna być ułożona około 70 centymetrów od siebie, a goście między sobą winni mieć 30-centymetrowy odstęp.
Pamiętaj o tym, że zastawa na stole powinna być ułożona na odpowiednio do tego przygotowanym obrusie. Tutaj chcemy Ci polecić ten klasyczny, biały, który jest po prostu uniwersalny. Sprawdzi się zarówno podczas świątecznego obiadu, jak i romantycznej kolacji, czy śniadania w większym gronie. Zachęcamy do wyboru obrusów wykonanych z naturalnych materiałów, takich jak na przykład bawełna. Jeśli blat stołu nie jest zniszczony, został wykonany na specjalne zamówienie z wysokiej jakości drewna, a charakter kolacji nie jest bardzo wystawowy, to wówczas możesz zrezygnować z obrusu. Dobrze jednak, abyś pamiętał o bieżniku lub ewentualnych podkładkach pod talerze.
Etykieta wskazuje wyraźnie na ułożenie po lewej stronie widelców, a po prawej łyżek wraz z nożami. Trzeba jednak zauważyć, że według zasad savoir-vivre, obok talerza nie może być więcej niż trzy pary sztućców. W takim wypadku kolejne elementy zastawy powinny iść nad talerz. Kolejną sprawą jest ułożenie sztućców według kolejności spożywanych posiłków. Najdalej od talerza po lewej i prawej stronie powinny być te, z których goście będą korzystać w pierwszej kolejności. To pozwoli na bardzo prosty schemat sięgania po kolejne sztućce, będą one po prostu bliżej talerza, więc żaden gość nie będzie miał z tym najmniejszego kłopotu.
Etykieta mówi jednak więcej - na przykład wskazuje na nieodkładanie sztućców ponownie na stół, jeśli te zostały z niego podniesione. Dodatkowo nawet opieranie ich o stół nie powinno mieć miejsca. Jedyną powierzchnią, na której powinny spocząć, jest talerz. Dzieje się tak bez względu na to, na jakim etapie spożywania posiłku jest gość. Tutaj uwaga dla Ciebie, jeśli kiedykolwiek będziesz gościem, a nie gospodarzem uroczystej kolacji, czy obiadu. Jeżeli musisz skorzystać z toalety, zadzwonić lub z innego powodu odejść od stołu w trakcie spożywania posiłku, odłóż sztućce na talerze i jednocześnie poinformuj gospodarza, aby go nie zabierał. Zakomunikuj to także ułożeniem sztućców, widelec skieruj na godzinę ósmą, a nóż na godzinę czwartą. Kiedy skończysz posiłek nóż i widelec połóż równolegle do siebie, a ich trzony skieruj w prawą stronę najlepiej na godzinę piątą. W przypadku zupy jest prościej, wystarczy ją pozostawić w talerzu bez względu na etap spożywania posiłku. Łyżeczki do kawy czy herbaty zawsze pozostawiaj na spodku.
Przejdźmy teraz do części, w której odpowiemy na pytanie, jak ułożyć talerze zgodnie z etykietą. Na prawidłowo nakrytym stole każde naczynie ma swoje wyznaczone miejsce. Nie inaczej jest więc z talerzami, których często jest więcej niż dwa. Pierwsza zasada mówi o tym, że powinny być one ułożone w odległości około 2 centymetrów od krawędzi stołu. Pierwszy na stół ląduje talerz płaski, duży, czyli podtalerz lub talerz serwisowy (wykorzystuje się różne nazwy). Jest to element zastawy stołowej, który wyznacza środek nakrycia oraz pełni także funkcję podstawki pod następne naczynia. Warto dodać, że z tego talerza nie spożywa się posiłków. Dlatego dobrze, jeśli będzie odznaczał się od pozostałych elementów zastawy kolorem lub wzornictwem.
Kolejne talerze układa się już według kolejności podawanych posiłków. Najlepiej zacząć od kolejnego płaskiego, dużego talerza na danie główne, a później tego na przystawki. Po zjedzeniu przekąsek gościom układa się na talerzu głębokie naczynie na zupę. Po jej skonsumowaniu na stole pozostaną talerze do dania głównego i oczywiście podtalerze. Po obiedzie na talerz serwisowy kładzie się talerzyki deserowe. Jak widać, ułożenie talerzy wcale nie jest takie trudne. Warto jednak pamiętać o kilku dodatkowych kwestiach. Na przykład, gdy podajemy pieczywo, to powinno ono wraz z masłem zagościć na indywidualnym talerzyku dla każdego gościa, który stawiamy przy ostatnim widelcu.
Z pewnością zastanawiasz się teraz, jak rozłożyć sztućce na stole, aby było to zgodne z etykietą. Przede wszystkim powinny pochodzić one z jednego kompletu, być wypolerowane i idealnie czyste. Przy ich układaniu kieruj się ustalonym zestawem dań. Pamiętaj, że przy rozbudowanym menu niektóre ze sztućców mogą znaleźć się nad talerzem. Najbliżej talerza po prawej stronie będzie nóż stołowy z ostrzem skierowanym do środka, następnie obok noża zagości łyżka do zupy, a na prawo od niej nóż obiadowo-deserowy, czyli przystawkowy, krótszy od tego stołowego.
Po lewej stronie nakrycia przy talerzu powinien znaleźć się widelec stołowy z czterema zębami skierowanymi ku górze. Obok niego ułóż widelec obiadowo-deserowy, tak zwany zakąskowy, również skierowany ku górze. Nie zapomnij o sztućcach do ryb, jeśli masz zamiar je podać. Wtedy nóż do ryb umieść pomiędzy nożem stołowym a łyżką na zupę z kolei widelec do ryb pomiędzy tym do dania głównego, a przystawkowym.
Na dobrze nakrytym stole nie powinno zabraknąć sztućców do deserów, bo z dużą pewnością pozycja ta pojawi się w menu. Potrzebujesz więc łyżeczek deserowych oraz widelczyków do ciasta. Ułóż je równolegle do dolnego kantu stołu nad dużym talerzem. Bliżej talerza niech znajdzie się widelczyk, a nad nim łyżeczka. Trzonek łyżeczki skieruj w prawo, a widelca w lewo. Pamiętasz o talerzyku na pieczywo i masło? To na jego krawędzi połóż nóż do pieczywa z ostrzem skierowanym w lewą stronę oraz nóż do masła.
Jak rozłożyć serwetki? Jest kilka szkół, jednak najpopularniejszą wydaje się ta tradycyjna, bo w prostocie tkwi siła i elegancja. Umieść je po lewej stronie nakrycia stołu lub na środku. Złóż serwetki w prostokąt lub trójkąt i pamiętaj, aby w tym przypadku nie układać je w wymyślne formy zwierząt czy kwiatów. Tak ułożone serwetki mogą zostać odebrane przez gości jako kiczowate i na pewno nie będą one proste i eleganckie, a w końcu do tego dążysz. Tak prezentuje się etykieta savoir-vivre dotycząca prawidłowo nakrytej zastawy stołowej!
